Implanty

Implanty do długo działająca, odwracalna, hormonalna metoda antykoncepcji. Wyglądem przypominają niewielką (długość ok. 4 cm, średnica ok. 2 mm), giętką rurkę, którą lekarz wszczepia podskórnie. Implant uwalnia niewielkie dawki progestagenu (lewonorgestrel) do krwi w sposób ciągły przez kilka lat. Działanie implantu polega na hamowaniu wyrzutu LH, co zatrzymuje owulację, a także wpływa na śluz szyjkowy oraz endometrium. Implanty, w zależności od producenta, skutecznie zapobiegają ciąży od sześciu miesięcy do pięciu lat, po czym muszą zostać usunięte.

Implanty są polecane kobietom, które:

• są aktywne seksualnie i potrzebują bardzo skutecznej, długo działającej antykoncepcji,
• w danym momencie nie planują macierzyństwa,
• zapominają o codziennym przyjmowaniu tabletek,
• mają powyżej 35 lat,
• palą papierosy,
• nie mogą stosować estrogenów (np. występuje u nich podwyższone ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej),
• karmią piersią (progestageny nie wpływają na ilość ani jakoś pokarmu).

Implanty należą do najbardziej skutecznych metod antykoncepcji (wskaźnik Pearla: 0,01–0,2). Wysoką skuteczność antykoncepcyjną uzyskuje się dzięki zniwelowaniu możliwości popełnienia błędu w dawkowaniu preparatu przez kobietę. Jednak, jak każda hormonalna metoda antykoncepcji, mogą powodować interakcje lekowe (np. z antybiotykami), co obniża skuteczność metody.

Umieszczony podskórnie implant uwalnia hormon – protestagen – który przenika przez otaczające go tkanki do krwioobiegu i zostaje rozprowadzony po całym organizmie. Działanie implantu, podobnie jak innych hormonalnych środków antykoncepcyjnych, jest trójtorowe:

1. Zostaje zahamowana aktywność osi podwzgórze–przysadka–jajnik, co wpływa na zatrzymanie owulacji (progestagen zatrzymuje wydzielanie LH, które uniemożliwia jajeczkowanie).
2. Śluz szyjkowy zagęszcza się, tworząc nieprzepuszczalną barierę dla plemników (utrudnia plemnikom przedostanie się do jamy macicy oraz zmniejsza ich ruchliwość).
3. Zostaje zahamowany rozwój endometrium (błony śluzowej macicy), co uniemożliwia ewentualną implantację zapłodnionego jajeczka.

• Wszczepienie implantu jest prostym zabiegiem chirurgicznym (niewiele różni się od wykonywania zastrzyku), który może być wykonany jedynie przez lekarza w warunkach ambulatoryjnych.
• Implant można założyć dowolnego dnia cyklu miesiączkowego. Implantując go w pierwszym tygodniu cyklu, zapewnimy sobie natychmiastową ochronę antykoncepcyjną (jeśli wszczepimy go później, przez trzy dni należy stosować dodatkową metodę antykoncepcji).
• Implant jest widoczny na początku, a u bardzo szczupłych kobiet może być widoczny cały czas.
• Implant można usunąć dowolnego dnia cyklu miesiączkowego. Usunięcie implantu to zabieg chirurgiczny, który wymaga niewielkiego nacięcia skóry i założenia szwu.

Możliwe działania niepożądane przy stosowaniu implantu:

• nieregularne krwawienia (zwłaszcza w pierwszym roku stosowania),
• ból głowy,
• trądzik,
• zwiększenie masy ciała,
• tkliwość piersi,
• nadmierna pigmentacja skóry nad implantem,
• wahania nastroju,
• torbiele jajników,
• mlekotok.

Możliwe zalety stosowania implantu:

• skuteczna, długoterminowa metoda antykoncepcji,
• szybko odwracalna metoda (już w ciągu trzech miesięcy po usunięciu implantu występują regularne cykle owulacyjne),
• eliminacja codziennego schematu przyjmowania (co ma miejsce przy stosowaniu tabletek),
• nie zakłóca przebiegu aktu seksualnego (jak np. używanie prezerwatywy),
• polecana metoda antykoncepcji dla kobiet po porodzie,
• mogą stosować ją kobiety karmiące piersią,
• mogą ją stosować kobiety, u których wystąpiły niepożądane działania związane z estrogenami,
• implant można usunąć w dowolnym momencie.

Możliwe wady wynikające ze stosowania implantu:

• implanty są trudno dostępne w Polsce, a implantacja to drogi zabieg,
• sposób zakładania implantu (zabieg chirurgiczny),
• niektóre kobiety mogą przybrać na wadze,
• nieregularne krwawienia (szczególnie w pierwszym roku stosowania),
• działania niepożądane, np. mlekotok,
• ból związany ze wszczepianiem lub usuwaniem implantu,
• implant nie chroni przed zakażeniem się wirusem HIV i chorobami przenoszonymi drogą płciową.